«مجاز» از مشهورترین پدیده‌های زبانی در زبان‌شناسی عربی است. یکی از شرایط به کارگرفتن مجاز همراه ساختن آن با «قرینه» است. وظیفه قرینه جلوگیری از برداشت معنی حقیقی از واژه‌ای است که به صورت مجازی به کار رفته است. «تأکید» نیز یکی دیگر از ابزار‌های مهم در زبان عربی است که بر خلاف قرینه غالباً برای جلوگیری از احتمال برداشت معنی مجازی استفاده می‌شود؛ بنابراین، منطقی به نظر نمی‌رسد که واژه‌ای مجازی بتو...

انواع تأکید در قرآن به همراه نمونه قرآنی، آن به تفصیل آمده است. »تأکید« و کاربرد آن در قرآن، از جمله مباحث علوم قرآنی است که مفسّران و بلاغت شناسان بدان پرداخته اند. در این زمینه دو دیدگاه عمده مطرح شده است، گروهی بر این باورند که تأکید در قرآن و روایات وجود ندارد، زیرا بازگشت تأکید به تکرار است و تکرار، لغو است. برخی دیگر معتقدند از آنجا که قرآن به زبان قوم خود نازل شده و خارج از سبک و روش عرب ...

قرآن مجید که از ابعاد مختلف دارای اعجاز است جنبه بلاغی و ادبی آن بسیار مورد توجه ادبا واقع شده است، آنگونه که سبک، شیوه بیان، عذوبت، لطف ایجاز ، سلامت الفاظ و ... آن عقول ادیبان را به حیرت واداشته است. این کتاب علاوه بر مباحث فکر و اندیشه، هدایتگری، وایصال الی المطلوب، بدون شک در فصاحت و بلاغت نیز پیشگام است. در این مقال بر آنیم تا یکی از مباحث مهم بلاغی- زبانی یعنی تأکید را در این کتاب شریف م...

در این مقاله دو دیدگاه­ هگمن و گوئرون (1999) و کریمی (2005) در مورد انشقاق گروه متمم ساز (cp) و فرافکن های تحت تسلط آن را در ارتباط با جایگاه سازه مبتدا در زبان فارسی مورد بحث قرار می­­دهیم. درحالی که هر دو رویکرد قائل به وجود دو فرافکن بیشینه نقشی تأکید (focp) و مبتدا (topp) بین دو گروه متمم­ساز و گروه فعلی اند، اما از دو جهت نیز با ی ک دیگر متفاوت هستند. تفاوت نخست آن که کریمی جایگاه شاخص گرو...

انسان پیش از آن که چیزی بر زبان بیاورد، ابتدا تصویری از مفهوم آن چیز در ذهن خود می سازد. بخش عمده ای از این تصوّرات، همان اندیشه هایی است که در ذهن شکل می گیرد امّا تصویر و تصوّر، حتّی مقدّم بر این اندیشه ها است و از طریق مکانیسم مرور و مشابه سازی و مقایسه و تطابق و تداعی های مکرّر همان تصویرها است که انسان به یک اندیشه دست پیدا می کند. بنابراین دیدن مقدّم بر اندیشیدن است و اندیشیدن نیز که توأم با تصوّ...

مبحث “mise en relief” یا "برجسته سازی نحوی" در زبان فرانسه مبحث بسیار گسترده ای است و اکثر جملات فرانسه،این ابزار زبانی را در ساختار خود جای داده اند.اما این ابزار در زبان فارسی ابعاد و گاهی تعاریف متفاوتی دارد و بیشتر در نظم استفاده می شود تا نثر. اهمیت پرداختن به این موضوع در زمان ترجمه و برگردان متن از فرانسه به فارسی روشن می شود.مقایسه ی متن اصلی و ترجمه شده و مشاهده ی عدم انتقال بار معنای...

مجاز به معنای به ‌کارگیری کلمه و کلام در معنای غیرحقیقی، از جمله مقولاتی است که در زبان و ادبیات همه ملل دیده می‌شود؛ اما تمامی شیوه‌های به کارگیری واژه و سخن که در یک زبان و ادبیات به عنوان مجاز تلقی می‌گردند، در زبان و ادبیات دیگر الزاماً به عنوان مجاز شناخته نمی‌شوند و در مواردی میان مجاز‌های شناخته شده نیز شباهت‌ها و تفاوت‌هایی وجود دارد. در زبان و ادبیات آلمانی ?? گونه مجاز تمیز داده می‌شود...

نظر به اینکه مبحث تأکید و قصر در دستور و بلاغت زبان فارسی از مباحث تاریک و ناشناخته ی علم معانی است،و بسیار مهم می باشد؛ چون هم در نحو کاربرد دارد و هم در بلاغت و نقد شعر و در زبان فارسی بطور پراکنده مطرح گردیده و هیچکدام ازآن ها دقیق و صریح و طبقه بندی شده نیست، از این جهت بر آن شدیم که این مبحث را به طور دقیق تر و گستر ده تری با ذکر نمونه ها در شاهنامه ی فردوسی بیان نماییم.